نام فارسی : ذخيره گاه زيست كوه تشگرد
توصيف زيستگاه تشکرد بونه.وکوه فارغان وهماگ
تغييرات ارتفاعي و وجود كوههاي مرتفع و ايجاد ميكرو كليماهاي متفاوت همچنين قرار گرفتن اين منطقه در بين دو ناحيه رويشي ايران و توراني و صحارا – سندي داراي فلور خاصي است. به طوريكه عناصر گياهي ايران و توراني و صحارا – سندي با هم در اين منطقه ديده مي شوند. علاوه بر اين عناصر نفوذي مديترانه اي اروپا – سيبري سينو ژاپني و نيز در اين منطقه حضور دارند.موقعیت عمومی منطقه
این منطقه در مختصات E5550 تا E5660 طول شرقی، N2745 تا N2813 عرض شمالی و در شمال شهرستان بندر عباس و قسمت جنوبی شهرستان حاجی آباد قرار گرفته است.
نوع زيستگاه
1- مناطق كوهستاني از ارتفاع 3260 متر ( شيبهاي صخره اي و سنگي  شكاف صخره ها )
2- دره ها
3- خاكهاي ماسه اي

زمین شناسی
منطقه فارغانات بخشی از از زاگرس چین خورده می باشد .

چین خوردگی ها و گسل ها اغلب از روند شمال غربی و جنوب شرقی زاگرس پیروی می نمایند  .

از نظر ساختا ر ، سازندها دارای تنوع زیادی است در بخشهای مرتفع و پر شیب حوزه سازندهای آسماری جهرم،  اهک گوری، رازک میشان و بصورت محودود سازند بختیاری وجود دارد که سنگ شناسی آنها شامل آهک دولومیتی ، آهک ریفی ، مارن سیلتی و آهک سیلتی مارن و واریزه های مسطحی شیل و کنگلومرا است .

تنوع ساختاری فوق باعث شده است که بیرون زدگی های سنگی فراوان پرتگاه ها و دامنه های واریزه ای به اشکال و جهات مختلف در منطقه دیده شود .
در خصوص خاکهای منطقه می توان به موارد ذیل اشاره نمود :
کثرا فاقد پوشش خاکی و یا خاک های کم عمق بر روی دامنه های کم شیب

صعود به قله تشگرد کوه فارغان وفارغانات توسط دوستان بخوانی.

کوه تشگرد از غرب به روستای سیرمند از شرق به روستای هماگ از شمال به شهر فارغان میمند کش رودخانه نظلم آباد دهنه میمند نارمند مزرعه بند کوه ‌‍، جائین آشکارا سیروییه ، فارغان و بخوان  تیدروجنوب را روستاهای سیاهو ، زاکین ، تنب سورو ، تل گردو ، سیخرون تشگرد را به مانند نگینی در خود جای داده اند.

قسمتهای غربی این ارتفاعات به صورت تپه ماهوری بوده و در قسمتهای مرکزی وغربی اکثراً صخره ایی بوده و در آن چنان شیب زیاد دارند که گذر از آنها تقریباً غیر ممکن است. وجود کوهسارهای فراوان باعث جاری شدن رودخانه های دائمی و فصلی فراوان شده است.

بر اثر شرایط خاص ژئولوژیکی منطقه ، چشمه سارهای متعددی آب موردنیاز مردم محلی وحیات وحش راتامین می کنند.

آب و هوای منطقه گرم وخشک بوده و درارتفاعات ، زمستانهای سرد و تابستانهای معتدل می باشد . میزان  نزولات آسمانی این منطقه نیز نسبت به سایر نقاط استان ازشرایط بهتری برخورداراست و بین ۳۰۰ تا۴۰۰ میلی متربارندگی ، درسال گزارش شده است.

خرس تشگرد در نمایشگاه.

خاک های کم عمق و در رخنمون ها فاقد خاک
خاک های نسبتا عمیق با پستی و بلندی کم تا متوسط بافت خاک سبک شنی دارای سنگریزه

خاکهای نیمه عمیق با بافت لوم دارای پستی و بلندی تا حدود 5 متر

خاک های عمیق با بافت سبک و شنی دارای پستی و بلندی کم
خاک های نیمه عیمق دارای سنگریزه و قلوه سنگ
خاکهای نیمه عمیق  تا عمیق بافت لومی تا شنی لومی دارای سنگریزه .
گونه های غالب (لاتین عنوان)
AMYGDALUS SCOPARIA -1 – ارچین یاارژِن،

مغزو

ارژن / بادام کوهی

2- . AWENDELBOI بادام کوهی) بادام تلخو)
3-. EUPHORBIA LARICAAVشروک بعدها تبدیل به میوه بلند وشیره سفید وچسبناک می شود
4. JUNIPERUS EXCELSA نام یک گونه از سرده (ارس) است
5. ACACIA HYDASPICAآقاقیا (شباهت به کورک وکهور) کونه های مختلفی در جهان وجود دارد. EHRENBERGIANA نام یک گونه از سرده ارس است
ZYGOPHYLLUM EURYPTERUMگیاهی به شکل اسپند با گل ریز زرد یا قیچ
CALOTROPIS PROCERA درخت کرگ
9. EPHEDRA INTERMEDIAKنوعی هوم از درخچه های مقدس ایرانیان

10. EBENUS STELLATUSK
11. DIONYSIA REVOLUTA. WENDELBOI بادام کوهی) بادام تلخو)

بیودیزل یک جایگزین سوخت جذاب است چرا که غیر سمی بودن و تجزیه زیستی آن می تواند از روغن های گیاهی و چربی های حیوانی تولید شود. پیدا کردن یک ماده مناسب مناسب نقش مهمی در ویژگی های بیودیزل و قیمت دارد. بنابراين در اين تحقيق، روغن مايكدالوس اسكوپاريا به عنوان يك منبع تغذيه ارزان قيمت براي توليد بيوديزل مورد استفاده قرار گرفت كه در مناطق خشك ايران گسترش يافته است. این گیاه بومی حاوی 58-60 درصد روغن است که حاوی 81/62 درصد اسید اولئیک و 23،54 درصد اسید لینولئیک است. بیودیزل از ترانس اکسیداسیون روغن استخراج شده در واکنش با متانول در حضور هیدروکسید پتاسیم به عنوان کاتالیزور تولید شد. متغیرهای واکنش مورد استفاده نسبت مولکول متانول / روغن (4: 1-7: 1)، غلظت کاتالیست (0.25-1.5٪) و زمان واکنش (1-7 ساعت) بود. شرایط بهینه برای متانولیز 1٪ KOH، MeOH / روغن نسبت مولی 6: 1 به مدت 7 ساعت بود. عملکرد بیودیزل تولید شده در شرایط مطلوب، 97.32 بود. به طور کلی، هسته آمیگدالاس اسپیاپاریا یک ماده امیدوارکننده برای تولید بیودیزل است و کشت بزرگ کمک خواهد کرد که هزینه محصول را کاهش دهد.
3. EUPHORBIA LARICAAVشروک بعدها تبدیل به میوه بلند وشیره سفید وچسبناک می شود
4. JUNIPERUS EXCELSA نام یک گونه از سرده (ارس) است
5. ACACIA HYDASPICAآقاقیا (شباهت به کورک وکهور) کونه های مختلفی در جهان وجود دارد. EHRENBERGIANA نام یک گونه از سرده ارس است
ZYGOPHYLLUM EURYPTERUMگیاهی به شکل اسپند با گل ریز زرد یا قیچ
CALOTROPIS PROCERA درخت کرگ
. EPHEDRA INTERMEDIA
مُورخوش داراي ارزش و جايگاه ويژه اي در تنوع زيستي جهان است. اين گياه منو تيپيك است و تنها رويشگاه آن در سراسر جهان منطقه حفاظت شده. از اين رو حفاظت از اين گونه گياهي كه تعداد افراد محیط بان آن نيز محدود است بسيار حائز اهميت مي باشد .
پروانس جغرافيايي زيستي : كوير هاي ايران – آناتولي ( 8-20-2 )قرار دارد.
پستانداران

: 2. LYNX CARACACكاراكال از بارزترين پستانداران ذخيره گاه زیست کوه تشکر مي توان بقه ذكر گونه هاي ذيل اكتفا كرد
پرندگان بیش از81 نوع پرنده وجود دارد که یکی از بزرگترین نوع زیستگاهی در جهان میباشد که گونه های مختلف در خود نهان کرده است.
1. ACANTHIS CANNABINAسهره سينه سرخ

2. ACCIPITER NISUSقرقي

3. AEGYPIUS MONACHUSدال سياه

4.AMM OPERDIX GRISEOGULARISتيهو

5. ANAS CRECCAخوتكا محاجر
6. ANSER ANSERغاز خاكستري
7. ANTHUS SPINOLETTAپيت تالابي
8. AQUILA RAPAXعقاب دشتي

9. AYTHYA FERINAاردك سر حنايي
10. BUTEO BUBO شاه بوف

11. BUTEO RUFINUSسار گپه پا بلند
12. CARDUELIS CARDUELISسهره معمولي
13. CHLAMYDOTIS ANDULATAهوبره
14. CIRCUS MACROURUSسنقر سفيد
15. COLUMBA LIVIAكبوتر چاهي
16. CORVUS CORAXغراب
17. CUCULUS CANORUSكوكو
18. EMBERIZA CIAزرده پر كوهي
19. FALCO CHERRUGبالابان
20. FALCO PEREGRINUSبحري
21. AQUILA HELIACEعقاب شاهي
22. FULICA ATRAچنگر
23. GRUS GRUSدرناي معمولي
24. GYPS FALVUSدال معمولي
25. HIRANDO RUSTICAپرستوي معمولي
26. LANIUS ISABELLINUSسنگ چشم دم سرخ
27. MERPOS APIASTERزنبور خور معمولي
28. MOTACILLA FLAVAدم جنبانك زرد

29. NEOPHRON PERCNOPTERUSكركس

30. OENANTHE DESERTIچكچك بياباني

31. OENANTHE OENANTHEچكچك كوهي

32. OTUS SCOPSمرغ حق

33. PETRONIA BRACHYDECTYLAگنجشك خاكي
34. PHOENICOPTERUS RUBERفلامينگو
35. STURNUS VULGARISسار معمولي
36. TADORNA FERRUGINEAآنقوت
37. TARDUS ILIACUSتوكاي بال سرخ
38. TARDUS PILARISتوكاي پشت بلوطي
39. UPUPA EPOPSهدهد
40. SYLVIA ATRICAPHILLAسسك سر سياه
41. PRUNELLA MODULARIS صعوه باغي
42- AEGYPIUS MONACHUS دال سياه
43- FALCO TINNUNCULUS دليجه
– GYPAETUS BARBATUS 44هما
– ALECTORIS CHUKARكبك
-45 AMMOPERDIX GRISEOGULARIS تيهو
46- AMMOMANES DESERTI چكاوك سنگلاخ
-47 ANTHUS SIMILIS پي پت نوك دراز
48- DELICHON URBICA سفيد چلچله دمگاه
49- HIRUNDO OBSOLETA چلچله بياباني
-50 LANIUS EXCUBITOR سنگ چشم بزرگ
-51 LANIUS ISBELLINUS سنگ چشم دم سرخ
-52 LANIUS VITTATUS سنگ چشم بلوطي
-53 HIPPOLAIS LANGUIDA سسك درختي بزرگ
54- PHYLLOSCOPUS COLLYBITA سسك چيفچاف
-55 PHYLLOSCOPUS NEGLECTUS سسك كوچك
56- SCOTOCERCA INQUIETA سسك جنبان
57- SYLVIA HORTENSIS سسك چشم سفيد
58- SYLVIA MINULA سسك نقابدار كوچك
59- SYLVIA MYSTACEA سسك سردودي
60- STREPTORELIA SENEGALENSIS قمري خانگي
– ATHENE BRAMA 61جغد كوچك خالدار
– APUS PALLIDUS62باد خورك دودي
63- DENDROCOPOS SYRIACUS داركوب باغي
– PYCNONOTUS LEUCOTIS 64بلبل خرما
– PRUNELLA OCULARIS 65صعوه ابرو سفيد
– MUSCICAPA STRIATA66گلس گير خالدار
-67 MONTICOLA SOLITARIUS طرقه بنفش
68- OENANTHE ALBONIGER چكچك سر سياه
69- OENANTHE DESERTI چكچك بياباني
– OENANTHE HISPANICA چكچك گوش سياه
70- OENANTHE PICATA چكچك ابلق خاوري
71- OENANTHE PLESCHANKA چكچك ابلق
72- OENANTHE XANTHOPRYMNA چكچك دم سرخ
73- PHOENICURUS OCHRUROS دم سرخ سر سياه
– PHOENICURUS ERYTHRONOTUS دم سرخ پشت بلوطي
-73 CARDUELIS CARDUELIS سهره معمولي
75- CARDUELIS CHLORIS سهره سبز
– EMBERIZA STRIOLATA 76زرد پر راه راه
-77 NECTARINIA ASIATICA شهد خور
-78 PETRONIA BRACHYDACTYLAگنجشك خانگي
79- SERINUS PUSILLUS سهره پيشاني سرخ
-80 SITTA TEPHRONATA كمركلي بزرگ
– 81TURDOIDES CAUDATUSليكو
دوزيستان
قورباغه ها،وزغ ها به دلیل متنوع بودن بیشتر به ان پرداخته شده است
– BUFO OLIVACEUS وزغ بلوچي
– BUFO SURDUS SURDUS وزغ بي گوش معمولي
– BUFO VIRIDIS KERMANENSIS وزغ سبز كرماني
– RANA CYANOPHYCTIS قورباغه مردابي بلوچي
– RANA RIDIBUNDA قورباغه مردابي
9. VULPES RUPPELLI (DD)
1. ACINONYX JABATUS SSP. VENATICUS (CR C2B,D)
2. CAPRA AEGAGRUS SSP. AEGAGRUS (VU A2CDE)
3. EQUUS HEMIONUS SSP. ONAGER (EN C1)
4. GAZELLA BENNETTII (LR/CD)
5. GAZELLA SUBGUTTUROSA (LR/ NT)
6. HYAENA HYAENA (LR/NT)کفتار

7. OVIS ORIENTALISقوچ شرقی
8. PANTHERA PARDUS SSP. SAXICOLOR (EN C2A) یوزپلنگ ایرانی
1. BUFO VIRIDISوزغ سبز یا وزغ سبز اروپایی
2. RANA RIDIBUNDE قورباغه
خزندگان
مارمولكهاو مارها
– ACANTHODACTYLUS CANTORIS BLANFORDI ریشه دار بلانفورد
– CYRTOPODION AGAMUROIDES جکوهای انگشت‌کج
– CYRTOPODION SCABER جکوهای انگشت‌کج
– HEMIDACTYLUS FLAVIVIRIDIS مارمولک خانگی شکم‌زرد
– HEMIDACTYLUS PERSICUS مارمولک خانگی ایرانی
– HEMIDACTYLUS TURCICUS مارمولک خانگی مدیترانه‌ای
– LAUDAKIA NUPTAآگامای پولک درشت
– MESALINA GUTTULATA سوسمار خال خورد
– PRISTURUS RUPESTRIS جکوی سنگی ایرانی یا جکوی سنگلاخ بلانفرد
– STENODACTYLUS DORIAEجکوی انگشت کوتاه خاورمیانه
– TRAPELUS AGILISآگامای چابک پولک دار
– TRAPELUS RUDERATUSجگور
– VARANUS GRISEUS بزمجه بیابانی
1. AGAMA AGILISآگاماي سفيد
2. AGAMA RUDERATAاگاماي پوست شني
3. BUNOPUS TUBERCULATUS
4. COLUBER KARELINمار خالدار
5. EHIS CARINATUS PYRAMIDUMمار جعفري
6. EREMIAS VELOX PERSICAلاسترماي دشتي ايراني
7. MABAYA AURATAآسكينگ لرزان
8. NATRIX TESSELLATAمار آبي
9. OPHISOPS ELEGANSمارمولك چشم آبي
10. PHRYNOCEPHALUS MACULATUSآگاماي سر قورباغه اي دم سياه
11. PSAMMOPHIS SCHOKARISتير مار
12. PSEUDOCERASTES PERSICUMافعي شاخدار
13. SPALEROSOPHIS DIADEMAشتر مار
14. TESTUDO GRAECA IBERAلاك پشت مهميز دار شرقي
15. VARANUS GRISEUS CASPIUSبز مجه دشتي خزري
16. VIPERA LEBETINA OBTUSAافعي كوفي
– COLUBER REVERGIERI مار قيطاني
– ECHIS CARINATUS مار جعفري
– MALPOLON MAILENSIS طلعه مار
– PSAMMOPHIS SCHOKARI تير مار

پوشش گیاهی:
پوشش گیاهی در ارتفاعات و بعضی مناطق دشتی و دامنه ای بسته به شرایط ارتفاعی دارای پوشش گیاهی خاص خود می باشد . این منطقه به علت برخورداری از تنوع زیستگاه ها، تغییرات ارتفاعی واقلیم مناسب ازپوشش گیاهی متنوع و مناسبی برخورداراست.  عناصر گیاهی این منطقه اکوتونی از گونه های صحار سندی و ایران تورانی تشکیل داده است تغییرات کمربند های ارتفاعی پوشش گیاهی از نکات قابل توجهی در فلور منطقه  می باشد از عمده تیپ های گیاهی با ارزش  در منطقه می توان به:
تیپ ارس – بنه Juniperuspolycarpus – Pistaciaatlantica   –
این تیپ از ارتفاع 2200 متر شروع  شده و تا حدود3000 متری از سطح دریا وجود دارد . محیط کوهستانی بوده و از نظر زمین شناسی مربوط به دوران سوم دوره های الیگوسن و ائو سن می باشد بافت خاک سنگین و کم عمق و فرسایش شدیدی در آن وجود دارد . گونه های همراه این تیپ شامل خنجوک – زیتون – کیکم  – ارژن  رزوک می باشد .
تیپ بادام – ارس Amygdalusscoparia- Juniperuspolycarpus
شرایط زیستگاهی آن کوهستانی و بصورت سنگلاخی و سنگریزه ای با بافت خاک سنگین و عمق کم می باشد فرسایش خاک شدید ، همراه با بیرون زدگی سنگ مادر متعلق به دوره الیگوسن و ائوسن است .
تیپ بادام – کیکم Acer monspesslanum –  Amygdalusscoparia
شرایط رویشگاهی آن کوهستانی ، با خاک بافت سنگین و کم عمق و فرسایش شدید می باشد .
تیپ زیتون – کیکم  Oleaferrugiana-  Acer monspesslanum
حداقل ارتفاع رویشگاه آن 1300 متری از سطح دریا می باشد فرسایش متوسط ، دارای خاک کم عمق و ازنظر زمین شناسی مربوط به دوران دوم و سوم و دوره های کرتاسه و پالئوسن است .
تیپ کهور – کنار Posopiscineravia – Ziziphusspina Christi
این تیپ از حداقل ارتفاع 500 متری از سطح دریا شروع  و نهایتا تا 700 متری دیده می شود . خاک آن دارای عمق متوسط و جنس لومی و شنی رسی است . از نظر زمین شناسی مربوط به دوران سوم و دوره پلیوسن می باشد .